Halloween to święto, które z roku na rok zyskuje coraz większą popularność również w Polsce. Kolorowe przebrania, wydrążone dynie, duchy i nietoperze – to tylko część tej niezwykłej tradycji, obchodzonej 31 października, w wigilię Wszystkich Świętych. Sama nazwa „Halloween” pochodzi od skrótu „All Hallow Even”, czyli „wigilia Wszystkich Świętych”.
Pierwotnie święto to miało zupełnie inny charakter – było obchodzone jako celtyckie Samhain, oznaczające koniec lata i początek zimy. Z czasem, pod wpływem imigrantów z Irlandii i Szkocji, Halloween przyjęło nowoczesną formę, jaką znamy dziś – pełną zabawy, kreatywności i odrobiny dreszczyku.
W tym artykule dowiesz się, skąd wzięło się Halloween, jakie ma znaczenie, jakie są jego symbole oraz jak obchodzi się je na świecie. Poznasz też najważniejsze angielskie słówka związane z tym świętem, które przydadzą Ci się nie tylko 31 października.
Skąd się wzięło Halloween?
Historia Halloween to fascynująca podróż w czasie – od dawnych celtyckich obrzędów po współczesne święto światowej popkultury.
Pochodzenie święta Samhain
Ponad 2000 lat temu Celtowie obchodzili Samhain (czyt. „sah-win”), które wyznaczało koniec sezonu zbiorów i początek zimy. Wierzono, że w tę noc granica między światem żywych a umarłych staje się wyjątkowo cienka, a duchy mogą powracać do świata ludzi.
Rozpalano wielkie ogniska („bonfires”), by chronić się przed złymi mocami, oraz noszono maski i skóry zwierząt, które miały odstraszać duchy. Te pradawne rytuały stały się zalążkiem dzisiejszych halloweenowych zwyczajów.
Wpływ tradycji rzymskich i chrześcijańskich
Kiedy Rzymianie podbili ziemie Celtów, połączyli Samhain z własnymi świętami – Feralia (ku czci zmarłych) oraz uroczystościami na cześć bogini Pomony, której symbolem było jabłko. To właśnie stąd pochodzi znany zwyczaj „łapania jabłek” w misce z wodą.
Z czasem chrześcijaństwo zaczęło wypierać dawne tradycje. W 835 roku papież Grzegorz IV ustanowił 1 listopada Dniem Wszystkich Świętych, a jego wigilia – „All Hallows’ Eve” – stopniowo przekształciła się w „Halloween”.
Ewolucja Halloween w USA
Halloween w dzisiejszej formie narodziło się w Stanach Zjednoczonych, dokąd zwyczaj przywieźli imigranci z Irlandii i Szkocji w XIX wieku. Początkowo była to lokalna zabawa w mniejszych społecznościach, ale z czasem rozrosła się do rangi jednego z najpopularniejszych amerykańskich świąt.
Pojawiły się pierwsze bale kostiumowe, dynie zastąpiły rzepy, a w latach 30. XX wieku dzieci zaczęły chodzić od domu do domu, wołając „trick or treat” – czyli „cukierek albo psikus”.
Na czym polega Halloween?
Dzisiejsze Halloween to połączenie dawnych wierzeń, ludowej magii i dobrej zabawy.
Kiedy jest Halloween i co symbolizuje ta data
Halloween obchodzimy zawsze 31 października, w przeddzień Wszystkich Świętych. Data ta nie jest przypadkowa – w dawnych kulturach oznaczała koniec lata i początek ciemniejszej połowy roku. To symboliczne przejście od światła do mroku, od życia do śmierci, co tłumaczy obecność duchów i innych nadprzyrodzonych motywów.
Przebieranki, dynie i „trick or treat”
Najbardziej rozpoznawalnym zwyczajem Halloween są przebieranki. Stroje czarownic, duchów czy wampirów mają korzenie w dawnych wierzeniach – kostiumy miały odstraszać złe duchy.
Równie ważnym elementem są dynie z wyciętymi twarzami – tzw. jack-o’-lanterns. Ich światło miało wskazywać duszom drogę do domu i odstraszać złe moce.
Nie można też zapomnieć o „trick-or-treat”, czyli chodzeniu po domach w poszukiwaniu słodyczy. To radosna tradycja, która łączy całe społeczności – dzieci, rodziców i sąsiadów.
Symbole i kolory Halloween
Pomarańczowy i czarny to klasyczne kolory Halloween. Pomarańcz symbolizuje ogień, jesień i urodzaj, a czerń – noc, tajemnicę i koniec cyklu życia.
Współcześnie często pojawiają się też barwy fioletu (magia, czary) i zieleni (potwory, czarownice). Do charakterystycznych symboli należą: duchy, nietoperze, czarne koty, pająki, szkielety i czarownice – wszystko, co mroczne, tajemnicze i trochę straszne.
Jak obchodzi się Halloween w różnych krajach?
Choć Halloween kojarzy się głównie z USA, jego obchody różnią się w zależności od kraju i kultury.
Halloween w USA – tradycje i rozmach
W Stanach Zjednoczonych Halloween to prawdziwe święto wyobraźni. Domy ozdobione są pajęczynami, duchami i dyniami, a dzieci tłumnie wędrują po osiedlach w poszukiwaniu słodyczy. To drugie (po Bożym Narodzeniu) najpopularniejsze święto w kraju.
Halloween w Polsce – rosnąca popularność
W Polsce Halloween pojawiło się po 1989 roku i szybko zyskało zwolenników, zwłaszcza wśród młodzieży. Organizuje się bale kostiumowe, seanse horrorów i imprezy tematyczne.
Warto jednak pamiętać, że w naszej kulturze istniał podobny zwyczaj – Dziady. Podczas tych obrzędów czczono pamięć zmarłych, zostawiając im jedzenie i modląc się o ich spokój.
Inne kraje: Irlandia, Wielka Brytania, Meksyk
-
Irlandia, kolebka Halloween, obchodzi je z wielkim rozmachem. Popularnym zwyczajem jest pieczenie ciasta Barmbrack, w którym ukrywa się wróżby na przyszłość.
-
W Wielkiej Brytanii święto bywa przyćmione przez Dzień Guya Fawkesa (5 listopada), ale wiele rodzin wciąż organizuje małe przyjęcia z dyniami i kostiumami.
-
W Meksyku z kolei obchodzi się Día de los Muertos – Dzień Zmarłych. To radosne, kolorowe święto, podczas którego rodziny składają ofiary i wspominają bliskich, wierząc, że duchy odwiedzają ich domy.
Halloween – słówka po angielsku
Poznanie słownictwa związanego z Halloween to świetny sposób na naukę języka przez zabawę!
Podstawowe słówka i ich znaczenie
Oto kilka przydatnych słów:
-
pumpkin – dynia
-
ghost – duch
-
witch – czarownica
-
vampire – wampir
-
bat – nietoperz
-
skeleton – szkielet
-
haunted house – nawiedzony dom
-
costume – przebranie
-
trick-or-treat – cukierek albo psikus
-
jack-o’-lantern – dynia z wyciętą twarzą
Halloweenowe idiomy i zwroty
-
skeleton in the closet – wstydliwy sekret
-
ghost town – opuszczone miejsce
-
scaredy-cat – tchórz
-
witching hour – północ, „godzina duchów”
-
spill your guts – wygadać się, wyznać coś
Przykłady w zdaniach
-
Don’t be such a scaredy-cat! There’s no such thing as ghosts!
-
After the party, the neighborhood turned into a ghost town.
-
They say strange things happen during the witching hour.
Halloween – Podsumowanie
Halloween to święto, które łączy starożytne tradycje i współczesną zabawę. Choć wywodzi się z celtyckiego Samhain, z biegiem wieków stało się częścią globalnej kultury.
Dziś jest symbolem kreatywności, wspólnoty i radości, ale także przypomnieniem o przemijaniu i cyklu natury. W Polsce, podobnie jak w innych krajach, z roku na rok zyskuje coraz większe grono sympatyków.
Bez względu na to, czy wolisz świętować Halloween z dynią i cukierkami, czy raczej pielęgnować tradycję Dziadów, jedno jest pewne – jesień to idealny czas, by połączyć refleksję ze szczyptą magii.
A jeśli nauka języka angielskiego nie jest Ci straszna, zapisz się na nasz kurs angielskiego dla dorosłych lub angielskiego dla dzieci! Dzięki niem poznasz nie tylko halloweenowe słówka, ale także mnóstwo praktycznych zwrotów, które pomogą Ci mówić płynnie i pewnie – niezależnie od okazji.
